1.Adım: Kanserden korunma: 1980 ortalarından itibaren kenserin nedenleri incelendiğinde %30- 35 sigara, %30-35 beslenme yanlışlığı, %6 enfeksiyonlar, %1-3 alkol, %3 çevresel etkenler ön planda sıralanmıştır. Bu nedenle sigara ile mücadele ve iyi ve doğru bir beslenme mücadelede çok önemli yer tutmaktadır, kanserlerin 2/3 nedenini kapsamaktadır. Doğru beslenme özetle ideal kilonun korunduğu sebze-meyvadan zengin, bol sıvı(süt ürünleri dahil)≥2 litre/gün, her üç et türünün dengeli az yağla tüketildiği(Kırmızı et, beyaz ve balık eti) ve dengeli tatlı-tuzlu tüketiminin olduğu bir beslenme şeklidir.

2.Adım: Tarama: 1.Adım yeterli uygulamansına rağmen belli yaşlarda belli kanserler için risk oluşmaktadır. Bu nedenle bir uzman aracılığı ile her kes hangi tarama testlerini yapması gerektiğini öğrenmeli ve uygulamalıdır. Bu konuda bilinen meme kanseri ve yeni standart uygulanması gereken akciğer kanseri taramasını kısaca vurgulayalım. Tüm yaşam boyunca kadınların yaklaşık 1/10 meme kanserine yakalanmaktadır. Bunun için kendi kendine meme muayenesi ve gerektiğinde doktora meme muayenesi 20-30 yaşlarda, ilk meme taraması 40 yaşında(Mamografi/meme ultrasonografisi) başlamalıdır. Hiçbir tarama olmadığında ele gelerek teşhis edilen meme kanserlerinin kitle çapı ortalama ≥3 cm iken, mamografi ile yapılan tarama ile tespit edilen kanser kitlesi çapı 1-1.6 cm olmaktadır. Bu iki kanser kitlesinin uzağa veya koltukaltı lenf bezlerine sıçrama olasılığı çok farklıdır, tarama ile tespit edilen kanser daha küçük erken ve tedavisi kolaydır. Akciğer kanserinde 2011 yılında ASCO dünya toplantısında sunulan bir çalışma ile düşük-doz helical CT adlı cihaz ile yapılan tarama ile tarama yapılmayan insana göre kanserin küçük yakalandığı ve akciğer kanserinde ölüm oranının azalatıldığı ispatlandı.

3.Adım: Tedavi: Elimizde 3 tip tedavi vardır. 1.Cerrahi 2.Radyoterapi 3.Sistemik tedavi(Kemoterapi ve/veya hedefe yönelik tedavi). Bu üç tedavi şekli ayrı uzmanlarca hastalığın hangi evrede yakalandığına göre tek başına veya kombine kullanılmaktadır. Bu tedavilerin ne zaman tek başına ne zaman birlikte veya ardışık verilecekleri bilimsel çalışmaları bilmek ve takip etmekle mümkün olan bir uzmanlık konusudur.

En içten saygılarımla………..

İstanbul Times Haber Merkezi